Podcast

Fortnite 🎮👦👧 i dane osobowe 🔒📱 – rekordowa kara 💸⚖️ dla Epic Games

520 milionów dolarów – dlaczego Epic Games musiało zapłacić tak dużo?

W 2022 roku Epic Games, twórca popularnej gry Fortnite, zgodził się zapłacić rekordową kwotę 520 milionów dolarów w ramach ugody z Federal Trade Commission (FTC) w związku z zarzutami dotyczącymi naruszenia prywatności dzieci oraz stosowania nieuczciwych praktyk biznesowych [1].

COPPA i prywatność dzieci – jakie przepisy naruszył Fortnite?

Epic Games zgodziło się zapłacić 275 milionów dolarów kary za naruszenie ustawy o ochronie prywatności dzieci w internecie (Children’s Online Privacy Protection Act – COPPA)[2]. Jest to największa kara w historii FTC za naruszenie jej przepisów.

Dark Patterns warte 245 milionów dolarów?

Dodatkowo, Epic Games zgodziło się wypłacić 245 milionów dolarów na zwroty dla konsumentów za stosowanie tzw. „dark patterns”, czyli nieuczciwych praktyk projektowych mających na celu manipulowanie użytkownikami[3].

Court ordered Fortnite (epic games) to refund 245$ million to people who bought skins from them in 2017-2022 + 275$ million fine
by inAsmongold

Czy Fortnite narażał dzieci na zagrożenia?

O co konkretnie poszło? Zarzutów było wiele! Fortnite miał domyślnie włączone funkcje czatu głosowego i tekstowego dla wszystkich użytkowników, w tym dzieci poniżej 13. roku życia. Dodatkowo, konta użytkowników w wieku 13-17 lat były automatycznie ustawiane jako publiczne podczas rejestracji [4].

Na tym problem jednak raczej się zaczynał, a nie kończył, ponieważ gra łączyła dzieci i nastolatków z nieznajomymi do wspólnej rozgrywki, narażając ich na potencjalne zagrożenia[5].

Zarzuty dotyczące danych osobowych sprowadzały się natomiast do tego, że Epic Games zbierało dane osobowe graczy poniżej 13 roku życia bez uzyskania zgody rodziców, co jest niezgodne z ustawą COPPA[6].

Dane te obejmowały:

  • pełne imiona i nazwiska
  • adresy e-mail
  • nazwy użytkowników

Finalnie, były i zwodnicze interfejsy w anglojęzycznych krajach zwane dark patterns. Chodziło o utrudniony dostęp do ustawień prywatności w ten sposób, że przycisk do wyłączenia czatu głosowego był trudny do znalezienia, a zmiana ustawień była skomplikowana i wymagała przejścia kilku etapów [7].

Dark patterns i nieuczciwe mikropłatności – jak Epic Games manipulowało graczami?

Dodatkowo, jak już wspomniałem, Epic Games zgodziło się wypłacić 245 milionów dolarów na zwroty dla konsumentów za stosowanie tzw. „dark patterns”, czyli nieuczciwych praktyk projektowych mających na celu manipulowanie użytkownikami. Zarzuty obejmowały:

  1. Firma stosowała konfuzyjne konfiguracje przycisków, które prowadziły do niezamierzonych zakupów[8],
  2. Epic Games celowo utrudniało proces anulowania zakupów i zwrotów,
  3. Firma zignorowała ponad milion skarg użytkowników dotyczących nieautoryzowanych opłat[9].

Nowe zasady dla Fortnite – co zmieniło się po ugodzie?

O karach finansowych pisałem już na początku. Oprócz nich, Epic Games zobowiązało się do wprowadzenia istotnych zmian w swoich praktykach:

  1. firma musi wprowadzić silne domyślne ustawienia prywatności dla dzieci i nastolatków, w tym wyłączenie domyślnej komunikacji głosowej i tekstowej[10],
  2. Epic Games musi uzyskiwać wyraźną zgodę rodziców przed zbieraniem danych osobowych od użytkowników poniżej 13. roku życia[11],
  3. firma zobowiązała się do zaprzestania stosowania nieuczciwych praktyk projektowych i wprowadzenia jaśniejszych procesów zakupowych[12].

FTC wykorzysta 245 milionów dolarów na zwroty dla konsumentów, którzy padli ofiarą nieuczciwych praktyk[13].Ta ugoda stanowi ważny precedens w branży gier online, sygnalizując zwiększoną uwagę regulatorów na kwestie prywatności dzieci i uczciwych praktyk biznesowych w środowisku cyfrowym.

Nie tylko Fortnite – jak podobny spór dotknął TikToka?

Co prawda nie na kanwie gier, a mediów społecznościowych, ale bardzo podobny spór miał miejsce w Europie. W 2023 roku TikTok otrzymał znaczącą karę finansową za naruszenie prywatności dzieci i młodzieży korzystających z platformy. Irlandzka Komisja Ochrony Danych (DPC) nałożyła na firmę grzywnę w wysokości 345 milionów euro (około 368 milionów dolarów) za naruszenie przepisów RODO (Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych)[14].

Główne zarzuty dotyczyły następujących kwestii:

  1. konta użytkowników w wieku 13-17 lat były domyślnie ustawione jako publiczne podczas rejestracji, co oznaczało, że treści publikowane przez nieletnich były widoczne dla wszystkich użytkowników internetu[15].
  2. TikTok stosował tzw. „dark patterns”, czyli techniki projektowe mające na celu nakłonienie użytkowników do wyboru mniej prywatnych opcji:
  • podczas rejestracji dzieci były „zachęcane” do wyboru publicznego konta poprzez kliknięcie przycisku „Pomiń”[16],
    • przy publikowaniu filmów, opcja „Opublikuj teraz” była wyróżniona pogrubioną, ciemniejszą czcionką i umieszczona po prawej stronie, w przeciwieństwie do jaśniejszego przycisku „Anuluj”[17],
  1. użytkownicy, którzy chcieli ustawić swoje konto jako prywatne, musieli najpierw wybrać opcję „Anuluj”, a następnie szukać ustawień prywatności, aby przełączyć się na „prywatne konto”[18],
  2. funkcja ta, mająca na celu umożliwienie rodzicom kontrolę nad kontami dzieci, nie wymagała weryfikacji, czy osoba łącząca się z kontem dziecka jest faktycznie jego rodzicem lub opiekunem[19].

Uwzględniając fakt, że TikTok nie wykorzystywał dark patterns do systemu mikropłatności, wydaje się, że kara jest nawet surowsza.

Jakby ta sprawa wyglądała w Polsce?

Obecnie sprawa jest o tyle jednoznacza, że Akt o usługach cyfrowych zakazał wykorzystywania dark patterns. W artykule 25 pojawia się zakaz projektowania interfejsów platform internetowych w sposób, który wprowadza w błąd lub manipuluje użytkownika. Jest to ważny punkt odniesienia także dla wielu gier, szczególnie dla tych, w których można nabywać przedmioty, wirtualną walutę, czy też w inny sposób wydawać realne pieniądze. Na tym zresztą regulacje się nie kończą, bo w pewnym zakresie w grę mogą wchodzić dla przykładu także przepisy dotyczące nieuczciwych praktyk rynkowych związane z wprowadzaniem w błąd, ewentualnie przepisy RODO.

[1] „Fortnite Video Game Maker Epic Games to Pay More Than Half a Billion Dollars over FTC Allegations of Privacy Violations and Unwanted Charges” (https://www.ftc.gov/news-events/news/press-releases/2022/12/fortnite-video-game-maker-epic-games-pay-more-half-billion-dollars-over-ftc-allegations – dostęp dnia 22.02.2025)

[2] „Fortnite Video Game Maker Epic Games to Pay More Than Half a Billion Dollars over FTC Allegations of Privacy Violations and Unwanted Charges” (https://www.ftc.gov/news-events/news/press-releases/2022/12/fortnite-video-game-maker-epic-games-pay-more-half-billion-dollars-over-ftc-allegations – dostęp dnia 22.02.2025)

[3] „Fortnite Video Game Maker Epic Games to Pay More Than Half a Billion Dollars over FTC Allegations of Privacy Violations and Unwanted Charges” (https://www.ftc.gov/news-events/news/press-releases/2022/12/fortnite-video-game-maker-epic-games-pay-more-half-billion-dollars-over-ftc-allegations – dostęp dnia 22.02.2025)

[4] „FAQs – Voice and Text Reporting in Fortnite” (https://www.fortnite.com/voice-text-reporting-faqs?lang=en-US – dostęp dnia 22.02.2025)

[5] Manager, „A Fortnite Education” (https://immixlaw.com/a-fortnite-education/ – dostęp dnia 22.02.2025)

[6] „Fortnite Video Game Maker Epic Games to Pay More Than Half a Billion Dollars Over FTC Allegations”, Federal Trade Commission (https://www.ftc.gov/news-events/news/press-releases/2022/12/fortnite-video-game-maker-epic-games-pay-more-half-billion-dollars-over-ftc-allegations – dostęp dnia 22.02.2025)

[7] Manager, „A Fortnite Education”, Immix Law Group (https://immixlaw.com/a-fortnite-education/ – dostęp dnia 22.02.2025)

[8] Daphne Benford-Smith, „The Epic Battle: FTC vs. Epic Games — A Legal Odyssey”, Holon Law (https://holonlaw.com/ip/the-epic-battle-ftc-vs-epic-games-a-legal-odyssey/ – dostęp dnia 11.08.2025)

[9] Nerissa Coyle McGinn, Robyn Mohr, Chanda Marlowe, David G. Mallen, „Fortnite Video Game Maker Settles FTC Privacy/Deception Claims for Record $520 Million”, Loeb & Loeb LLP (https://www.loeb.com/en/insights/publications/2023/01/fortnite-video-game-maker-settles-ftc-privacy-deception-claims-for-record-$520-million – dostęp dnia 11.08.2025)

[10] „Fortnite Video Game Maker Epic Games to Pay More Than Half a Billion Dollars over FTC Allegations of Privacy Violations and Unwanted Charges” (https://www.ftc.gov/news-events/news/press-releases/2022/12/fortnite-video-game-maker-epic-games-pay-more-half-billion-dollars-over-ftc-allegations – dostęp dnia 22.02.2025)

[11] Stacy Feuer, „Wrapping Up 2022 with a Huge Epic Fortnite Privacy Case” (https://www.esrb.org/privacy-certified-blog/wrapping-up-2022-with-a-huge-epic-fortnite-privacy-case/ – dostęp dnia 22.02.2025)

[12] PYMNTS, „FTC Begins Sending Refunds in Epic Games Settlement” (https://www.pymnts.com/news/regulation/2024/ftc-begins-sending-refunds-in-epic-games-settlement/ – dostęp dnia 11.08.2025)

[13] PYMNTS, „FTC Begins Sending Refunds in Epic Games Settlement” (https://www.pymnts.com/news/regulation/2024/ftc-begins-sending-refunds-in-epic-games-settlement/ – dostęp dnia 11.08.2025)

[14] Brian Fung, „TikTok fined $368 million in Europe for failing to protect children’s privacy” (https://edition.cnn.com/2023/09/15/tech/tiktok-fine-europe-children/index.html – dostęp dnia 22.02.2025)

[15] Brian Fung, „TikTok fined $368 million in Europe for failing to protect children’s privacy” (https://edition.cnn.com/2023/09/15/tech/tiktok-fine-europe-children/index.html – dostęp dnia 22.02.2025)

[16] Filip Truță, „TikTok Fined €345 Million Over Nudging Kids to Opt for Public, Post Now Settings”, Bitdefender HotforSecurity Blog (https://www.bitdefender.com/en-us/blog/hotforsecurity/tiktok-fined-eu345-million-over-nudging-kids-to-opt-for-public-post-now-settings – dostęp dnia 11.08.2025)

[17] Emma Woollacott, „TikTok Hit With $345M Fine For Failing To Protect Children”, Forbes (https://www.forbes.com/sites/emmawoollacott/2023/09/18/tiktok-hit-with-345m-fine-for-failing-to-protect-children/ – dostęp dnia 22.02.2025)

[18] Emma Woollacott, „TikTok Hit With $345M Fine For Failing To Protect Children”, Forbes (https://www.forbes.com/sites/emmawoollacott/2023/09/18/tiktok-hit-with-345m-fine-for-failing-to-protect-children/ – dostęp dnia 22.02.2025)

[19] Brian Fung, „TikTok fined $368 million in Europe for failing to protect children’s privacy” (https://edition.cnn.com/2023/09/15/tech/tiktok-fine-europe-children/index.html – dostęp dnia 22.02.2025)

Piotr Kantorowski

radca prawny, podcaster, autor książek
i doradca biznesowy

Czytaj więcej >>